Nghiên cứu về dịch tả lợn châu Phi tại Hoa Kỳ

Dịch tả lợn châu Phi là bệnh truyền nhiễm cấp tính ở lợn với tỷ lệ chết có thể lên tới 100%. Ngoài ra, những con lợn bị nhiễm bệnh có thể không biểu hiện các triệu chứng trước khi chết, có khả năng tạo điều kiện cho vi-rút lây lan trước khi nó được phát hiện. Chi phí cho một đợt bùng phát ASF tiềm ẩn ở Hoa Kỳ ước tính khoảng 80 tỷ đô la.

Các nhà nghiên cứu đã sử dụng một mô hình dịch tễ học, được gọi là PigSpread, để xem xét các cách khác nhau mà một đợt bùng phát tiềm ẩn ở miền đông nam Hoa Kỳ có thể diễn ra. Mô hình PigSpread đánh giá sáu đường lây truyền bao gồm sự di chuyển của lợn giữa các trang trại, sự di chuyển của phương tiện và sự lây lan cục bộ, để mô hình hóa sự lây lan của ASF.

Dữ liệu lây nhiễm được sử dụng trong mô hình này đến từ Dự án theo dõi sức khỏe lợn Morrison. Vị trí, loại hình sản xuất, công suất, chuyển động của lợn giữa các trang trại và dữ liệu chuyển động của phương tiện từ 2.294 trang trại lợn ở miền đông nam Hoa Kỳ được đưa vào mô hình.

Các nhà nghiên cứu đã mô phỏng quá trình lây nhiễm cả khi có và không có chiến lược kiểm soát, thay đổi điểm bắt đầu của đợt bùng phát. Nhìn chung, họ đã chạy khoảng 230.000 mô phỏng khác nhau, với mỗi mô phỏng diễn ra trong khoảng thời gian 140 ngày. Sau đó, họ tính trung bình các kết quả.

Sự di chuyển giữa các trang trại chiếm 71% nguyên nhân lây truyền bệnh trong mô hình, trong đó lây lan tại địa phương và lây truyền qua phương tiện giao thông đều đóng góp khoảng 14%.

Gustavo Machado, tác giả của nghiên cứu cho biết: Con đường lây truyền chính tất nhiên là di chuyển động vật giữa các trang trại, nhưng phương tiện và sự lây lan tại địa phương cũng là nguyên nhân rất quan trọng trong một kịch bản bùng phát.

Machado nói: “Sự lây lan tại địa phương đề cập đến các hoạt động di chuyển của động vật hoang dã, dùng chung thiết bị nông trại hoặc những du khách có thể mang giày hoặc quần áo bị nhiễm vi rút. Nhưng một biến số rất quan trọng ở đây là sự lây truyền của phương tiện giao thông. Con đường lây lan này chưa bao giờ được nghiên cứu trên quy mô lớn, nhưng ở đây nó đã cho thấy là yếu tố then chốt trong sự lây lan của dịch bệnh”.

Mô hình cũng cho thấy rằng các hành động kiểm soát, cụ thể là sự kết hợp giữa kiểm dịch, giảm số lượng nuôi, hạn chế di chuyển, theo dõi truy vết và tăng cường giám sát, đã có tác động. Trong các mô phỏng thực hiện các hành động này, tỷ lệ lây nhiễm thứ cấp đã giảm trung bình tới 79% trong khung thời gian 140 ngày. 29% các mô phỏng trong đó tất cả các chiến lược kiểm soát đã được thực hiện cho thấy không có thêm trang trại nào bị ảnh hưởng trong khoảng thời gian đó.

Machado nói: “Mô hình cho thấy rằng các chính sách mà chúng tôi áp dụng sẽ có tác động tích cực đến sự bùng phát nói chung, nhưng chúng tôi cần nghiên cứu thêm về kịch bản này để xác định chính xác những gì cần thiết để kiểm soát nó. Và dịch bệnh có thể sẽ kéo dài hơn 140 ngày ngay cả với những can thiệp này”.

Nguyễn Minh Thu (Theo sciencedaily)